बातम्या

हाडांचे व सांध्यांचे दुखणे.

By nisha patil - 3/4/2025 11:50:47 PM
Share This News:

हाडांचे व सांध्यांचे दुखणे – कारणे आणि उपाय

हाडे आणि सांधे हे आपल्या शरीराची रचना आणि हालचाल नियंत्रित करणारे महत्त्वाचे भाग आहेत. वयानुसार किंवा काही विशिष्ट कारणांमुळे हाडे आणि सांधे दुखू लागतात. याकडे वेळीच लक्ष न दिल्यास समस्या वाढू शकते.

☑️ हाडे आणि सांधे दुखण्याची कारणे

1. कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डीची कमतरता

• हाडे मजबूत ठेवण्यासाठी कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी आवश्यक असते.

• सूर्यप्रकाशाचा अभाव किंवा चुकीचा आहार घेतल्याने हाडे ठिसूळ होतात आणि सांधे कमजोर होतात.

2. सांध्यांची झिज

• वाढत्या वयासोबत सांध्यातील गादी (cartilage) झिजते, त्यामुळे सांधेदुखी सुरू होते.

• गुडघे, कोपर, हाताचे सांधे यामध्ये विशेषतः वेदना जाणवतात.

3. संधीवात (Rheumatoid Arthritis)

• ही प्रतिरक्षा प्रणालीतील समस्या असून सांध्यांमध्ये सूज आणि वेदना होतात.

• वेळीच उपचार न घेतल्यास सांधेदुखी गंभीर होऊ शकते.

4. हाडे ठिसूळ होणे (Osteoporosis)

• हाडांचा घनता कमी होत गेल्यास ती ठिसूळ बनतात आणि लहानशा धक्क्यातही फ्रॅक्चर होऊ शकते.

• विशेषतः महिलांमध्ये ही समस्या जास्त दिसून येते.

5. जीवनशैलीतील चुका

• सतत एकाच ठिकाणी बसून राहणे, व्यायामाचा अभाव, चुकीची बसण्याची पद्धत यामुळे सांधेदुखी वाढते.

• जास्त वजनामुळे सांध्यांवर अतिरिक्त ताण येतो आणि वेदना होतात.

☑️ हाडे व सांधे मजबूत ठेवण्यासाठी घरगुती उपाय

1. योग्य आहार घ्या

✅ कॅल्शियमयुक्त आहार: दूध, दही, पनीर, हिरव्या पालेभाज्या, अक्रोड, बदाम.
✅ व्हिटॅमिन डी: सकाळच्या सूर्यप्रकाशात 20-30 मिनिटे बसा, अंडी, मासे यांचा आहारात समावेश करा.
✅ ओमेगा-3 फॅटी अॅसिड: संधीवात कमी करण्यासाठी ओमेगा-3 युक्त पदार्थ जसे की जवस (flaxseeds), अक्रोड, मासे उपयुक्त आहेत.

2. व्यायाम आणि हलकी हालचाल करा

✔ योगा व स्ट्रेचिंग: सांधे लवचिक ठेवण्यासाठी नियमित योगासन व स्ट्रेचिंग करा.
✔ वजन उचलण्याचे व्यायाम: हाडांचा घनता टिकवण्यासाठी हलक्या वजनाचे व्यायाम उपयुक्त असतात.
✔ तैरणे आणि सायकलिंग: हे कमी ताण देणारे व्यायाम प्रकार सांधेदुखी कमी करतात.

3. गरम आणि थंड पॅक लावा

• वेदना कमी करण्यासाठी गरम पाण्याने शेक किंवा थंड बर्फाचा पॅक लावा.

• सांध्यांमध्ये सूज असल्यास थंड शेक, तर सामान्य वेदनेसाठी गरम शेक फायदेशीर असतो.

4. मसाज आणि तेल मालिश करा

• खोबरेल तेल, तिळाचे तेल, मोहरीचे तेल याने नियमित सांध्यांची मालिश केल्यास वेदना कमी होतात.

• हळद आणि आले युक्त तेलाने मालिश केल्यास सूज व वेदना कमी होतात.

5. वजन नियंत्रित ठेवा

• जास्त वजनामुळे सांध्यांवर ताण येतो, त्यामुळे तंदुरुस्त राहण्यासाठी संतुलित आहार व नियमित व्यायाम करा.

6. संधिवातासाठी हर्बल उपाय

• हळदीचे दूध: हळदीतील कर्क्युमिन (Curcumin) सांध्यांतील सूज आणि वेदना कमी करण्यास मदत करते.

• मेथीचे पाणी: संधिवाताच्या वेदनेसाठी उपयुक्त आहे.

• आले आणि लसूण: हे नैसर्गिक वेदनाशामक आहेत आणि सांध्यांतील जळजळ कमी करतात.

☑️ डॉक्टरांकडे कधी जावे?

✅ सांधेदुखी सहन न होण्याइतकी वाढत असेल.
✅ सांध्यांमध्ये सूज, लालसरपणा किंवा जळजळ जाणवत असेल.
✅ चालताना किंवा हालचाल करताना अडचण येत असेल.
✅ सांध्यांमध्ये आवाज येत असेल किंवा हालचाल करताना त्रास होत असेल.